Eksperyment Zimbardo. Jakie szkody wyrządził nam i nauce?

To tytuł artykułu mojego autorstwa poświęcony konsekwencjom skandalu wokół słynnego eksperymentu więziennego, który ukazał się w Newsweek.pl. Aby przeczytać całość, kliknij TUTAJ.

Korzystając z okazji, ponieważ cały czas wgłębiam się w szczegóły z tym związane, podzielę się kilkoma spostrzeżeniami.

Odwiedzając (tylko po raz pierwszy) oficjalną stronę eksperymentu prisonexp.org można przeczytać wiadomość od prof. Zimbardo jak na zrzucie ekranu poniżej:

Z niejakim zażenowaniem czytałem w wiadomości określenie „several bloggers”. Aż nazbyt dobrze pamiętam jak „garstką wichrzycieli” lub „podjudzaczy” określano setki strajkujących robotników w Polsce. Ale po co daleko szukać, wystarczy obejrzeć wiadomości TVP relacjonujące liczbę osób biorących udział w demonstracjach pod sądem, pod sejmem, aby zobaczyć dokładnie ten sam mechanizm umniejszania. Kiepski chwyt propagandowy. Wśród zdecydowanych krytyków eksperymentu Zimbardo jest chyba tylko jeden liczący się blogger – Ben Blum (jego artykuł tutaj: https://medium.com/s/trustissues/the-lifespan-of-a-lie-d869212b1f62). Są za to: francuski dokumentalista Thibault Le Texier: (https://www.contretemps.eu/entretien-texier-experience-stanford/), co najmniej kilku naukowców (zobacz np. artykuł w The Psychologist: https://thepsychologist.bps.org.uk/time-change-story i zamieszczone w nim linki), kilku liczących się dziennikarzy i przede wszystkim, uczestnicy eksperymentu oraz jego konsultant Carlo Prescott. Niezbyt dobrze to swiadczy o uczciwości i otwartości autora eksperymentu w obliczu poważnej krytyki.

Ciekawostką też jest, ze kiedy cały świat huczy od plotek na temat nieprawidłowości i fałszerstw dokonanych przez Zimbardo, niektóre media w Polsce, jak gdyby nigdy nic publikują artykuły podkreślające doniosłość odkryć eksperymentu więziennego. Kilka dni temu w magazynie „Coaching” ukazał się artykuł na ten temat autorstwa Natalii de Barbaro. Czytałem go dwa razy, będąc przekonanym, ze coś przeoczyłem, ale chyba nie, zresztą sprawdźcie sami: https://www.focus.pl/artykul/jak-pozostac-dobrym-eksperyment-philipa-zimbardo-psychologiczna-strona-zla?page=1

Komentarze w mediach społecznościowych do moich poprzednich tekstów poświęconych eksperymentowi więziennemu przekonały mnie, że wiele osób nie zna, albo nie pamięta podstawowych wniosków sformułowanych przez Zimbardo, myląc je z uległością wobec autorytetu itp. Tym wszystkim, którzy niekoniecznie hołdują zasadzie „nie znam się, więc się wypowiem” polecam krótki wywiad z Zimbardo, w którym podaje interpretację swojego eksperymentu Proszę słuchać przede wszystkim od 0:24 do1:00.

To wcale nie znaczy, że zmianie ulegają słabe jednostki. Po prostu sytuacja, w której się znaleźli odcisnęła na nich olbrzymie piętno.

P. Zimbardo

https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/philip-zimbardo-w-ustalmy-jedno-swiat-bylby-wspanialy-pod-rzadami-kobiet/efrmxb